Seri üretimdeki F-16 Blok 70’ler görüntülendi: 3 yıl dolu
F-16 Blok 70/72 savaş uçaklarının geliştiricisi Lockheed Martin, F-16 Blok 70/72’lerin üretildiği tek tesis olan F-16 fabrikasının kapılarını açtı.
Dünyanın 8 ülkesindeki 470 farklı tedarikçiden gönderilen modüllerin bir ortaya getirildiği Greenville’deki fabrika, Lockheed Martin tarafından “mükemmeliyet merkezi” olarak tanımlanıyor. Uçakların montajı, test uçuşları ve müşterilere teslimatı bu üste yapılıyor.
F-16 projesinin satış ve üretim yöneticileriyle görüşen Anadolu Ajansı grubu, F-16 Blok 70 ve 72 serilerini test eden pilotlara yeni platformun öne çıkan özelliklerini sordu.
Lockheed Martin Entegre Muharip Uçak Kümesi, Havacılık Stratejisi ve İş Geliştirme Lider Yardımcısı Aimee P. Burnett, Greenville’de bugüne kadar 8 F-16 Blok 70 uçağının testlerinin tamamlanarak uçar hale getirildiğini söyledi.
Seri üretimdeki F-16 Blok 70’ler görüntülendi: 3 yıl dolu
F-16 Blok 70/72 savaş uçaklarının geliştiricisi Lockheed Martin, F-16 Blok 70/72’lerin üretildiği tek tesis olan F-16 fabrikasının kapılarını açtı.
Dünyanın 8 ülkesindeki 470 farklı tedarikçiden gönderilen kesimlerin bir… pic.twitter.com/hw5kCUQv7q
— (@SavunmaSanayiST) May 25, 2024
6 ülkeden toplam 131 sipariş: Fabrika 3 yıl dolu
Ayda 4 uçak üretim suratına ulaşmak için son etapta olduklarını lisana getiren Burnett, Bahreyn, Bulgaristan, Slovakya, Tayvan, Ürdün ve biri de ismi açıklanmayan toplam 6 ülkeden 131 sipariş aldıklarını belirtti.
Greenville fabrikasının, şimdiye kadar bu siparişlerin 9’unu ilgili ülkelere teslim ettiğini anlatan Burnett, fabrika hedeflediği üretim suratına ulaştığında bile mevcut siparişlerin tamamlanmasının 3 yılı bulduğunu söz etti.
Burnett, ortalarında Türkiye’nin 40 adet F-16 Blok 70 talebinin de yer aldığı 300 uçağın satış sürecinin devam ettiğini ve yeni siparişin nihaileşmesi durumunda da üretim kapasitesinin tekrar gözden geçirileceğini kaydetti.
F-16 projesinin daha rekabetçi fiyatlar ve kurallar sunabilmesi için her vakit farklı tedarikçilerle yeni fırsatlar oluşturmaya çalıştıklarına işaret eden Burnett, “Türkiye ile geçmişte çok uzun bir paydaşlığımız oldu. Türk savunma endüstrisi ile eskiye, 1980’lere dayanan bir işbirliğimiz var. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) ile başlamıştı bu. Bu uçak programını desteklemek için, Türkiye’de yaptığımız ortak montajla çok kıymetli bir iş yapmıştık.” dedi.
Burnett, ABD ve Türkiye ortasındaki görüşmeler sonucunda Blok 70 üretiminde de Türkiye ile işbirliği imkanı olduğunu lisana getirdi.
Yeni F-16’larda hayat kurtaran otonom teknolojiler
Blok 70 ve 72 serisi F-16’larda en kıymetli özellik olarak, F-35’lerde kullanılanlara benzeri radar teknolojisine sahip olması gösteriliyor. Northrop Grumman SABR APG-83 radarı sayesinde pilot, daha geniş bir görüş yarıçapına sahip oluyor. Dost ve düşman ögeleri ekranında daha erken görebilen pilot, müttefik uçak ve kara ögeleriyle irtibat kurabiliyor.
Kokpitteki ekranlar da eskisine nazaran çok daha büyük ve grafik özellikleri daha yüksek çözünürlük kalitesine sahip. Pilotun, renkli hareketli haritaları, genişletilmiş havadan havaya durum göstergeleri ve yakınlaştırma fonksiyonelliği sayesinde her katmanda muharebe alanı algısı artıyor.
Eski bir Amerikan Hava Kuvvetleri savaş pilotu olan Ryan Blake, şimdilerde Lockheed Martin’in ürettiği yeni jenerasyon F-16’ların her detayını gözden geçirmekle sorumlu test pilotu. Amerikan Hava Kuvvetlerinde de F-16’larla uçan Blake, uçakta yıllar içinde yapılan değişiklikleri bir pilot gözüyle kıymetlendiriyor.
Otomatik Yer Çarpışması Önleyici Sistem: Auto GCAS
Pilotların güvenliğini ilgilendiren Yer Çarpışması Tedbire Sistemi (Auto GCAS) bulunan ve 9G kuvvetine kadar dönüşleri rahatlıkla yapan F-16’ların kıvraklıkları ve dik tırmanma açılarıyla bilindiğini anlatan Blake, şunları kaydetti:
“Hava muharebelerinde ‘it dalaşı’ olarak tanımlanan ve pilotların düşman uçaklarını kovalarken yaptığı keskin hareketler sırasında, basıncın ve adrenalinin de tesiriyle ufuk çizgisi algısı kaybolabilir. Deniz ve gökyüzü maviliğinin birbirine karıştığı senaryolarda bu durum daha çok oluyor. Blok 70’lerde bu problemde yahut acil durumlarda pilotun bir tek düğmeye basmasıyla, uçak toparlanıp ufuk çizgisine nazaran konumlanıyor.”
Blake, F-16’larda kendisini en çok heyecanlandıran özelliklerden birinin, otonom güvenlik sistemi olarak bilinen “yere çarpma önleyicisi” olduğunu lisana getirdi. Bu sistemin uçağın yere yakınlığını algıladığını tabir eden Blake, sürate ve yakınlık durumuna nazaran de sistemin devreye otomatik girerek uçağı inançlı yüksekliğe çıkardığını kaydetti.
Ryan Blake, “Herhangi bir nedenle pilot devre dışı kalırsa, bu yüksek G kuvveti nedeniyle yahut gayeye kilitlenmeye odaklandığı için yahut rastgele diğer bir nedenle pilot irtifayı takip etmezse uçak pilotun hayatını kurtarabilir. Halihazırda bu teknoloji 13 pilotun hayatını kurtarmış durumda.” tabirlerini kullandı.
Blok 70’in gövde yapısında da güçlendirmeler yapıldı
50 yıllık F-16 tarihinin 40 yılına bilfiil tanıklık eden Proje Yöneticisi ve Başmühendisi Mike McSpadden, Blok 70’lerin her detayına hakim.
Uçağın elektronik uçuş sistemlerindeki değişiklikler kadar, Blok 70’in gövde yapısında da güçlendirmeler yapıldığını bildiren McSpadden, daha evvelce 8 bin saat uçuş ömrüne sahip F-16’ların yeni jenerasyon uçaklarında bu müddetin 12 bin saate kadar yükseltildiğini kaydetti.
ABD Hava Kuvvetlerinin, Blok 50 güvdesinde yaptığı inceleme sonucu geliştirilebilecek kimi noktalar belirlediğini hatırlatan McSpadden, “Blok 70 gövdesinin 26 bölgesinde iyileştirmeler yaptık. Bu da uçağın servis ömrünü yüzde 50 artırdı. Bu da daha az, daha uzun denetim döngüleri manasına geliyor.” dedi. McSpadden, yaptıkları bu çalışmaların platformun uçuş maliyetlerini daha da azalttığını belirtti.
Türkiye’nin yeni F-16 talebi ABD’de Kongre evresini tamamladı
Türkiye’nin 5. kuşak savaş uçağı gereksiniminden bağımsız olarak, Türk Hava Kuvvetleri F-16 savaş uçağı filosunu güncellemek için ABD’den yeni taleplerde bulunmuştu.
Buna nazaran Türkiye, ABD’den 40 adet yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 79 uçak için modernizasyon kiti talep etmişti.
Türkiye’nin bu isteği ABD Kongre sürecini tamamlamış, taraflar ortasında son sözleme için görüşmeler başlamıştı. Süreç tarafların görüşmeleriyle devam ediyor.
Türkiye, farklı kuşaklardan 230’u aşkın uçakla ABD’den sonra en büyük ikinci F-16 filosuna sahip ülke olma özelliği taşıyor.
AA